สถานีอนามัยตำบลสันกลาง

 

 

ประวัติชุมชน

ตำบลสันกลาง  อำเภอสันกำแพง  จังหวัดเชียงใหม่   มีอาณาเขตการปกครอง  ทั้งหมด  7 หมู่บ้าน  ลักษณะ พื้นที่เป็นที่ราบลุ่มค่อนข้างลาดเอียงไปในทางทิศใต้ มีลำน้ำแม่คาว ไหลผ่านขนานกับพื้นที่ ทางทิศตะวันตก และยังมีลำน้ำแม่กวงไหลขนานกับพื้นที่ ทิศตะวันออก  ตำบลสันกลางจึงเป็นพื้นที่ ที่อุดมสมบูรณ์  จากตำนาน และคำบอกเล่าของผู้เฒ่าผู้แก่เล่าว่าบรรพบุรุษของประชาชนตำบลสันกลางแต่เดิมเป็นชาวไทยเขิน ซึ่งอพยพ มาจากหลายถิ่นฐาน   เช่น จากแคว้นสิบสองปันนา  และจากเมืองเชียงตุงแห่งรัฐฉาน  สหภาพพม่า โดยได้อพยพเข้ามาตั้งบ้านเรือนอยู่ในหลายพื้นที่ เช่น หมู่บ้านป่าป้อง   ในอำเภอดอยสะเก็ด ส่วนที่อำเภอ สันกำแพง จะตั้งบ้านเรือนอยู่ที่  บ้านห้วยทราย    ตำบลห้วยทราย และที่ตำบลสันกลาง    ซึ่งสามารถพิสูจน์ได้ ้ในปัจจุบันว่า มีบรรพบุรุษที่อพยพมาจากถิ่นฐานเดียวกัน  เช่น สำเนียง ภาษาพูด ขนบธรรมเนียมประเพณี วัฒนธรรมที่ใกล้เคียงกัน   นอกจากนี้ คนในพื้นที่ดังกล่าวยังมีความสัมพันธ์ เกี่ยวดองเป็นเครือญาติกัน จนถึงปัจจุบัน   ชาวไทยเขินที่อพยพมาตั้งถิ่นฐานที่ตำบลสันกลาง ครั้งแรกตั้งถิ่นฐานที่บ้านมอญ ซึ่งในสมัยก่อน เล่ากันว่าในถิ่นนั้นมีต้นไม้ชื่อว่า ไม้มอน หรือหม่อน จากข้อสันนิษฐานบรรดาผู้เฒ่าผู้แก่ และผู้ทรงคุณวุฒิ ในหมู่บ้านว่าน่าจะมาจาก คำว่า หม่อน ที่ใช้เลี้ยงไหม  ต่อมามีการสะกดชื่อ มอน เป็น มอญ   แต่ไม่มีผู้ใด ทราบสาเหตุของการเปลี่ยนตัวสะกด  ดังนั้น  คำว่า บ้านมอญ จึงไม่ได้หมายถึงชนชาวมอญ แต่อย่างใด   ต่อมามีการขยายพื้นที่ของหมู่บ้านเป็นบ้านมอญเหนือ  และบ้านมอญใต้   ซึ่งปัจจุบัน   คือ  หมู่ที่ 1  และ หมู่ที่ 2  และเมื่อประชากรหนาแน่นขึ้น จึงขยายอาณาเขตไปทางทิศใต้  โดยมีการตั้งชื่อหมู่บ้านขึ้นใหม่   คือ หมู่บ้านศรีบัวเงินต่อมาหมู่บ้านศรีบัวเงิน   ได้กลายเป็นจุดศูนย์รวมของชาวบ้าน   ในการประกอบกิจพิธีกรรม ตามประเพณีต่าง ๆ  และตั้งอยู่ ณ จุดศูนย์กลางของชุมชน     จึงมีการเปลี่ยนชื่อเป็น บ้านสันกลางและได้แยก หมู่บ้านออกไปอีก 4  หมู่บ้าน คือ บ้านสันกลางเหนือ 2 หมู่บ้าน ในปัจจุบัน คือ หมู่ที่ 3 กับหมู่ที่ 4 และบ้าน สันกลางใต้ อีก 2 หมู่บ้าน   ในปัจจุบัน  คือ หมู่ที่ 5 กับหมูที่ 6  ส่วนบ้านหมู่ที่  7  เดิมอยู่ในเขตการปกครอง ของบ้านมอญ หมู่ที่ 2   ต่อมามีการแยกหมู่บ้านออกไปอีก 1 หมู่บ้าน  เนื่องจากพื้นที่อยู่ติดแม่น้ำริมกวง จึงตั้งชื่อว่าหมู่บ้านริมกวง ตั้งแต่ ปี พุทธศักราช 2542   เป็นต้นมา

ประวัติสถานบริการ

สถานีอนามัยบ้านมอญ ได้เริ่มก่อตั้งขึ้นในปีพุทธศักราช 2514  ตั้งอยู่ ณ บ้านมอญหมู่ที่ 2 ตำบลสันกลาง  อำเภอสันกำแพง  จังหวัดเชียงใหม่  มีเนื้อที่ทั้งหมด 2 ไร่ 1 งาน  37 ตาราง    มีเขตรับผิดชอบทั้งหมด 7 หมู่บ้าน  มีเจ้าหน้าที่สาธารณสุขที่ปฏิบัติหน้าที่เป็นหัวหน้าสถานีอนามัย ดังนี้
1. นางสุมิตรา      จินะชิต            ดำรงตำแหน่ง หัวหน้าสถานีอนามัย        ตั้งแต่ พ.ศ.2514 – 2516
2. นายมานิต       ใหม่จันทร์แดง     ดำรงตำแหน่ง หัวหน้าสถานีอนามัย        ตั้งแต่ พ.ศ.2517 – 2521
3. นางสุนีย์         สุรวิชัย            ดำรงตำแหน่ง หัวหน้าสถานีอนามัย        ตั้งแต่ พ.ศ.2522 – 2526
4. นายอาทิตย์      สังข์มูล            ดำรงตำแหน่ง หัวหน้าสถานีอนามัย        ตั้งแต่ พ.ศ.2527 - 2532
5. นางสุทัศน์       จุมปา              ดำรงตำแหน่ง หัวหน้าสถานีอนามัย        ตั้งแต่ พ.ศ.2533 – 2542
6. นางเสาวภา      รัตนยรรยง         ดำรงตำแหน่ง หัวหน้าสถานีอนามัย        ตั้งแต่ พ.ศ.2543 –ปัจจุบัน

ปัจจุบัน สถานีอนามัยบ้านมอญ   ตำบลสันกลาง   อำเภอสันกำแพง   มีเจ้าหน้าที่สาธารณสุขปฏิบัติงานทั้งหมด 5 คน  ดังนี้
1. นางเสาวภา      รัตนยรรยง           ตำแหน่ง   นักวิชาการสาธารณสุข 7 ว
2. นางจงกลณี      แสนไฝ               ตำแหน่ง   นักวิชาการสาธารณสุข 7 ว
3. นางศิริพร        เรือนมูล              ตำแหน่ง   พยาบาลวิชาชีพ 5
4. นางไพลิน        คำมา                ตำแหน่ง   เจ้าพนักงานสาธารณสุขชุมชน 6
5. นางสาวสุธิชา    ประยงค์ย้อย           ตำแหน่ง   ลูกจ้างชั่วคราว

สภาพทางภูมิศาสตร์/อาณาเขต

ที่ตั้ง

ตำบลสันกลาง อำเภอสันกำแพง  ตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกของจังหวัดเชียงใหม่  ห่างจากอำเภอเมือง  จังหวัดเชียงใหม่ ไปทางทิศตะวันออก ประมาณ 4  กิโลเมตร  และห่างจากอำเภอสันกำแพง  จังหวัดเชียงใหม่ ไปทางทิศตะวันตก  ประมาณ 10  กิโลเมตร   มีพื้นที่ทั้งหมด 54  ตารางกิโลเมตร

อาณาเขต

ทิศเหนือ   ติดต่อกับ         ตำบลสันพระเนตร             อำเภอสันทราย            จังหวัดเชียงใหม่
ทิศใต้     ติดต่อกับ         ตำบลไชยสถาน                อำเภอสารภี               จังหวัดเชียงใหม่
ทิศตะวันออก    ติดต่อกับ    ตำบลต้นเปา                  อำเภอสันกำแพง           จังหวัดเชียงใหม่
ทิศตะวันตก     ติดต่อกับ    ตำบลหนองป่าครั่ง             อำเภอเมือง                จังหวัดเชียงใหม่

ด้านการปกครอง

ตำบลสันกลาง    อำเภอสันกำแพง  จังหวัดเชียงใหม่    แบ่งเขตการปกครองออกเป็น 7 หมู่บ้าน ดังนี้
หมู่ที่ 1   บ้านมอญ
หมู่ที่ 2   บ้านมอญ
หมู่ที่ 3   บ้านสันกลางเหนือ
หมู่ที่ 4   บ้านสันกลางเหนือ
หมู่ที่ 5   บ้านสันกลางใต้
หมู่ที่ 6   บ้านสันกลางใต้
หมู่ที่ 7   บ้านริมกวง
ทั้ง 7 หมู่บ้านอยู่ในเขตการปกครองขององค์การบริหารส่วนตำบลสันกลาง ตั้งแต่ ปี พุทธศักราช 2538 ในปัจจุบันองค์การบริหารส่วนตำบลสันกลางเป็นองค์การบริหารส่วนตำบล ระดับ 4

สภาพทางเศรษฐกิจในชุมชน(อาชีพ,รายได้/ครอบครับ/ปี)
ประชาชนในตำบลสันกลาง  อำเภอสันกำแพง  ร้อยละ 70  มีอาชีพ รับจ้าง โดยเป็นพนักงานบริษัท ห้างร้านในตัวเมือง ทั้งนี้เนื่องจากพื้นที่ตำบลสันกลางเป็นเขตกึ่งเมืองกึ่งชนบทและยังมีบริษัท ห้างร้าน ตลอดจนโรงงานอุตสาหกรรม  หมู่บ้านจัดสรรในหมู่บ้านหลายแห่ง จึงทำให้มีพื้นที่ในการทำการเกษตรกรรมลดลง ส่งผลให้ประชาชนประกอบอาชีพด้านเกษตรกรรมลดลงไปด้วย

การคมนาคม

ตำบลสันกลาง   อำเภอสันกำแพง  มีเส้นทางติดต่อกับอำเภออื่น ๆ  2  เส้นทาง คือ
1. เส้นทางหลวง หมายเลข 10096 สายเชียงใหม่ - สันกำแพง( สายเก่า )
2. เส้นทางหลวงสายดอนจั่น - แม่ออน( สายใหม่ )
ประชาชนสามารถติดทางได้สะดวกทั้งการใช้ยายพาหนะส่วนตัวและการโดยสาร รถประจำทาง

ด้านการศึกษา

ตำบลสันกลาง มีโรงเรียนในสังกัดสำนักงานประถมศึกษาจังหวัดเชียงใหม่    จำนวน 1 โรงเรียน  มีการจัดการเรียนการสอนในระบบศูนย์โรงเรียน  ส่วนระดับการศึกษาของประชาชนในตำบลสันกลางส่วนใหญ่จบการศึกษาในระดับชั้นประถมศึกษา

ด้านศาสนา

ประชาชนในตำบลสันกลาง  อำเภอสันกำแพง  ส่วนใหญ่นับถือศาสนาพุทธ  คิดเป็นร้อยละ 94.32 รองลงมานับถือศาสนาคริสต์ คิดเป็นร้อยละ 3.79  และนับถือศาสนาอิสลาม ร้อยละ 1.89

บทบาทขององค์กรในชุมชน/การประสานงานกับองค์กรต่างๆในชุมชน

สถานีอนามัยบ้านมอญ  ตำบลสันกลาง อำเภอสันกำแพง  มีอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน(อสม.) ครบทั้ง 7 หมู่บ้าน รวมทั้งสิ้น 99 คน  ในกลุ่ม อสม.ของแต่ละหมู่บ้านมีการแบ่งความรับผิดชอบตามบทบาทหน้าที่ อย่างชัดเจน โดยมีการแบ่งหน้าที่ทั้งหมด 10 สาขา ดังนี้
1. สาขาควบคุมโรคไข้เลือดออก  ไข้หวัดนก
2. สาขาคุ้มครองผู้บริโภคด้านสาธารณสุข
3. สาขาแพทย์แผนไทย
4. สาขาสร้างเสริมสุขภาพ
5. สาขาป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติด
6. สาขาออกกำลังกาย
7. สาขาป้องกันและแก้ไขปัญหาโรคเอดส์
8. สาขาสุขภาพจิตในชุมชน
9. สาขาพัฒนาสังคม
10. สาขาให้บริการในศูนย์สาธารณสุขมูลฐานชุมชน